Protez Çeşitleri

Protez'ler alt ekstremite ve üst ekstremite olarak iki'ye ayrılır. 

Alt Ekstremite Protez'leri ;

• Dizaltı Protezleri
• Diz Dezartikülasyon Protezi
• Dizüstü Protezleri
• Kalça Dezartikülasyon Protezleri
• Orto-Protezler
• Banyo ve Deniz Protezleri

Üst Ekstremite Protez'leri ;

• Silikon Parmak Protezi
• Parsiyel El Protezi
• El Bilek Dezartikülasyon Protezi
• Dirsekaltı Kol Protezi
• Dirseküstü Kol Protezi
• Omuz Dezartikülasyon Protezi

Alt Ekstremite Protez'leri ;

• Dizaltı Protezleri

      Dizaltı ile ayak bileği arasındaki güdükler için uygulanan protezlere Dizaltı Protezi (Trans Tibial Protez) denilmektedir. Protezin kullanımındaki konfor için tercih edilen ideal güdük uzunluğu Tibya Kemiğinin 1/3 orta kısmından yapılan amputasyonlardır (12cm-17cm). Güdük boyunun daha uzun ya da daha kısa olması durumunda ise farklı alternatif yöntemler ve farklı protezler kullanılmaktadır. Bacağın dizaltı veya diz seviyesinden kaybedilmesi durumunda bu tür protezlere ihtiyaç vardır. Bu protezler için farklı özelliklere sahip klasik veya vakumlu sistemler kullanılır. Başarılı protez uygulaması için  cerrahiden sonra geçici protez kullanılması tavsiye edilir. Geçici protez kullanan amputelerde yürüme ve rehabilitasyon daha başarılıdır.

• Diz Dezartikülasyon Protezi

       Dizin, eklem yerinden dizaltı kısmının tamamen çıkarılması sonucu oluşan amputasyonlara Diz Dezartikülasyon Amputasyonu denir. Bu tür güdüklerde bacak üst kemiği olan femur kesilmez. Bu nedenle protezde güdük ucuna yük verilebilmesi mümkündür. Güdüğün uzun olmasından dolayı da konforlu bir kullanım söz konusu olup diğer güdüklere göre daha sorunsuzdur. Güdüğü çalıştıran kaslar korunmuştur ve protezi hareket ettirecek uzun bir kaldıraç kolu vardır, tüm bu avantajlarına rağmen yıllardır pek istenerek yapılmayan bir amputasyondur.

• Dizüstü Protezleri

       Diz ile kalça eklemi arasındaki güdükler için kullanılan protezlere Dizüstü Protezi (Trans Femoral / Uyluk Protez) denilmektedir. Protezin kullanımındaki konfor için ideal güdük uzunluğu önemlidir (orta 1/3 lük seviye). güdüğün kısa olması durumunda protezin tutumunun sağlanması açısından protezin yan tarafına kalça eklemi yada bandaj ilavesi ile kalçaya çeşitli yöntemlerle bağlanması gerekmektedir. Dizüstü Protezi de bu tür ilavelerin haricinde genel olarak Klasik ve Modüler diye ayrılır. Her ikisini de değişik malzeme ve renklerden imal etmek mümkün olduğu gibi silikon liner sistemi de uygulanabilir. Aralarındaki fark protezin ağırlığı, konforu ve imalat tekniğidir.

• Kalça Dezartikülasyon Protezleri

      Kalça ekleminin ortasından tüm bacağın ayrılarak alınması sonucu gelişen amputasyonlarda uygulanan protez şeklidir. Kullanıcı, protezde kalça, diz ve ayak eklemlerini kumanda etmek zorundadır. Şaft kısmı ise bacağın salımını ve protezin tutumunu sağlamak amacıyla kalçayı saran sepet şeklindedir. Şaft kısmı sert ve yumuşak döküm tekniğiyle veya Termoplastik derin çekim metoduyla imal edilmektedir. Kalça eklemi öne yerleşimli, alt yerleşimli (serbest ve kilitli) olmak üzere çeşitleri mevcut olup bağlantı elemanlarının çokluğu nedeniyle hafif olması açısından, Titan malzemeden mamul bağlantı elemanlarını seçmek doğru olacaktır.

• Orto-Protezler

       Doğuştan veya Sonradan oluşan hatalı bacak oluşumlarında, bacağın kısmen eksik olması, Ortez yapımına imkan vermemekte, ancak mevcut kısalık protez yapımını gerektirmektedir. Yapılacak cihazlamanın Ortez protez karışımı şeklinde olması nedeniyle ORTO-PROTEZ diye isimlendirilmektedir. Vannes derotasyon protezi ise yine bir orto-protez çeşidi olmakla birlikte ayak alt baldır kısmı operasyonla topuk diz eklemine denk seviyede olacak şekilde, ayak ters çevirilerek yapılan bir operasyon ve dolayısıyla buna uygulanan bir protez çeşididir. Topuk bir anlamda diz ve diz kapağı görevi görmektedir. Yani diğer bir deyişle vannes derotasyon protezi, dizüstü amputesi ve protezi yerine uygulanan bir tekniktir.

• Banyo ve Deniz Protezleri

       Protez kullanıcılarının banyo yaparken veya denizde kullanımı için de özel, suya dayanıklı protezler kullanması söz konusudur. Bu protezler de diğer protezler gibi diz altı ve diz üstü suya dayanıklı protez parçalarından modüler şekilde oluşturulmaktadır. Suya dayanıklı olan diz eklemi ve ayak özellikle basma fazında arttırılmış güvenlik için kaymaz tabanlıdır. Diğer tüm protez parçaları da paslanmaz ve suya dayanıklı komponentlerden oluşur. Protez, daha sonra kozmetik bir kılıfla doğal görünümlü, dayanıklı ve suyu tahliye eden özellikte tamamlanır. Protez kullanıcılarının günlük aktiviteleri ve yaşam kaliteleri için çok önemli avantajı olan bu sistemler onlara büyük konfor sağlamaktadır.

Üst Ekstremite Protez'leri ;

• Silikon Parmak Protezi

       Parmak ve el protezleri; ayak protezlerine göre gözle görülebilen organlar olduğundan estetik olarak daha uyumlu olması ve protez kullanıcısının tenine en yakın cilt renk eşlemesini yapabilmek için renk ton ayarı, kullanıcının üzerinde yapılması gereklidir. Bu şekilde yapılan protezler gerçeğe çok yakın olmakla birlikte tüy, tırnak ve tırnak üzerine oje sürmek mümkündür.

• Parsiyel El Protezi

       Kavrama, bükme ve tutma özelliklerine sahip olan ProDigits protezi elde kısmi kayıp görülen durumlarda elin normal bir el işlevini görmesine imkan vermektedir. ProDigits elinin tamamını kaybetmeyen ancak bir kısmını kaybetmeden dolayı sorun yaşayan hastalar için tasarlanan çok özel bir cihazdır. Bu nedenle artık bu hastalar için sunulan teknolojinin tamamen değiştiğini söylemek artık hayal değil. 

Kişinin başparmağının veya başka herhangi bir parmağının olmadığı durumlarda fincan tutmak veya eline çatal almak gibi çok basit  işlemler dahi zor hale gelebilmektedir. Uzmanlar tarafından geliştirilen ProDigits cihazı sayesinde hastalarımız bu tür zorluklara veda edebilmektedirler. 

ProDigits kullanımından önce hastanın uzmanlarca klinik inceleme sürecine tabi tutulması gerekmektedir. Bu nedenle parmaklarınıza dair herhangi bir sorununuz varsa, Türkiye’deki temsilcimizle iletişime geçerek hayatınızdaki engelleri ortadan kaldırabilirsiniz. 

Cihazın soketleri her hasta için ayrıca ve özel olarak tasarlanır. Bu soketler sayesinde hasta ProDigits cihazına kolaylıkla adapte olur. 

Cihaz güce karşı hassas birimler veya elektrotlar aracılığıyla çalıştırılabilir. Sinyal alışının tespit edilebilmesi için önce sinyal noktaları belirlenir.

BioSim adı verilen yazılım ile uzaktan kontrol edilebilir. Cihazın detaylı opsiyonları sayesinde hasta dilediği zaman bilgisayarda yazı yazabilecek ve telefonun tuş takımlarına basabilecek modlara geçebilir.

ProDigits üzerinde kaplama ile de kullanılabilir. Teknoloji harikası olan bu eldiven kaplaması sayesinde cihazın nem ve toz gibi dış etkenlere karşı korunması ve bir ömür boyu kullanılabilir durumda olması sağlanabilir.

• El Bilek Dezartikülasyon Protezi

       Myo Elektrik el protezleri ve bileşenlerinin temel özellikleri, dayanıklılık, güvenilirlik, ve kaliteli tasarımdır. Select Myo Elektrik eller kullanıcının ihtiyacına göre maksimum ayar yapılabilme imkanını sunar. Kullanıcı ihtiyaçlarına göre seçilebilen 9 farklı kontrol seçeneğine sahiptir. El içerisinde yerleşik ileri teknoloji ürünü mikro işlemci sayesinde kolaylıkla mevcut 9 farklı kontrol seçeneği kullanılarak ihtiyaca göre ayarlanabilir ve kullanım özelliklerine göre tek veya çift elektrot kontrolü ile farklı kombinasyonlar seçilebilir. Öne çıkan farklı özelliklerinden olan baş parmak kontrol pimi ile bataryanın bittiği durumlarda bile başparmağın pim ile açılarak kavrama yapılmış yüzeyden elin çekilmesi sağlanabilir. 6 aylık çocuk kullanıcılar için gerekli boylardan yetişkin büyük boy el ölçülerine kadar geniş bir ürün seçeneği sunmaktadır.

• Dirsekaltı Kol Protezi

       Elin ve ön kolun dirsekaltı seviyesinden kaybı durumunda el fonksiyonlarının kaybı yanında kolun dışa ve içe çevirme hareketi yapılamaz. Bu seviyeden kayıplarda özellikle dominanat ekstremite kaybı söz konusuysa, kişinin günlük yaşam aktiviteleri ciddi şekilde etkilenmiştir. Bu seviyedeki kayıplarda kozmetik kol ve el protezleri yanında myo elektrik kontrollü elin açma ve kapama hareketlerini hatta gelişmiş teknolojilerde parmakların kavrama işlevlerini taklit eden protezler yapılmaktadır. Halen kullanılmakta olan protezlere ilişkin ayrıntılı bilgileri aşağıdaki bölümden edinebilirsiniz.

• Dirseküstü Kol Protezi

       Dirsek üstü seviyesinden olan kol ve el kayıplarında hem dirsek hareketleri hem de el bilek ve elin fonksiyonları kaybedilmiştir. Bu seviyede olan kayıplarda protezde mekanik kol seçenekleri dışında myo elektrik protezlerle kolun ve elin hareketleri taklit edilmeye çalışılmaktadır. Mekanik protezlerde omuz hareketleriyle kol çalıştırılırken elektronik çözümlerde üst seviyedeki sağlam kaslardan alınan kasılmalarla protez koldaki hareketler yapılır. Bu tür protezler özellikle dominant tarafın kaybı durumunda kullanıcı için daha fazla tercih edilmektedir.

• Omuz Dezartikülasyon Protezi

      Omuz seviyesinden kayıplarda tüm kolun işlevleri kaybedilmiştir. Bu seviyeden kayıplardaki protezler karma veya myo elektrik kumandalı yapılabildiği gibi salt kol görseli sağlamak için kozmetik olarak da yapılmaktadır. Protezin ağır olması, işlevlerin zor öğrenilmesi bu tür protezlerin kullanımında problem yaratmaktadır. Bilimadamları bu türdeki büyük kayıplar için yeni sistemler geliştirmektedir. Deneysel aşamalardan geçerek pratikte kullanılmaya başlanan düşünce kontrollü kol protezleri bu hastalar için büyük bir yenilik vaad etmektedir.